Sigarayı Kimler İçiyor:
Sosyal çevre, ekonomik kriz, cehalet, ebeveynlerin ilgisizliği, yetiştirme tarzı veya kötü örneklerin fazlalığı mıdır yoksa tüm bu saydıklarımın toplam etkisi midir bilemiyorum ama sigara ülkemizde hemen her kesimde yoğun olarak kullanılıyor. Büyük iş adamlarından, işçiye, memurdan, emekliye kadar, özellikle beni ilgilendiren ve üzen kısım ise sporcu ve öğrenciler arasında çok yaygın bir kullanımın söz konusu olması.
Tenis ve basketbol hobilerim arasındadır, basketbol sporunu iyi kalitede sergilediğimden genellikle birlikte oynadığım kişiler, ya basketbol sporunu profesyonel yapanlar veya ileride bu spordan geçimini sağlayacak, gelecek vaadeden gençler. İlginç bir durum ama her maçtan sonra bu gençlerin sigara içtiğine tanık oluyorum. Sigara kullanımının futbolcular arasında çok daha yoğun olduğunu söylemeye gerek dahi yok. Sigara içen bir genç oyuncu gördüğümde, kendi icadım "Sigara içmeyen yerli sporcu olmaz" esprisini yapmaktan kendimi alamıyorum. Nedense bu esprimi sigara tıryakisi sporcularımız da çok seviyorlar.
Geçenlerde bir arkadaşımın daveti üzerine, Çiftehavuzlar Büyük Kulüp'teki amatör tenis turnuvasının finalini izlemeye gittim. Tek erkekler finaline ilgi büyüktü ve izleyicilerin tamamı turnuvaya katılan ve diğer yaş gruplarında final oynayan sporulardan oluşuyordu. Kadınlı erkekli bu grup birer sandalye çekip finalin oynanacağı kortun çevresindeki tellere dizildiler, maç oynanırken bu grupta olan herkes sigara içmeye başladı, öyle ki, final maçı oynanırken sigaralardan çıkan duman bulutu uzaktan izleyen bizlerin görüşünü dahi engelledi. İnsanların sigara ile sporu nasıl bağdaştırabildiklerini anlayamıyorum. Yeterince üst düzey sporcu yetiştiremememizin sebeplerinden biri budur diye düşünüyorum.
Hafta içi sabah tenis oynadığım zaman, öğrencilerin okula gitmek için yola koyuldukları erken saatlere denk gelir. O saatlerde haliyle yolda yüzlerce öğrenci görmek mümkün, erkek öğrencilerde sigara içme alışkanlığı gözlemlesem de özellikle 12-16 yaş grubunda elinde sigara olmayan kız görmek hemen hemen mümkün değil. Kız öğrenci denildiğinde, beynimin çizdiği resim, sağ dirsekten kolu hafif yana açık, işaret ve orta parmağında sigara tutan, sol eli ile cep telefonunu kulağına yapıştırmış, muhtemelen telefondaki erkek arkadaşına hakarete varacak şekilde argo kelimelerle sarfeden veya bağıra çağıra azarlayan, son derece itici kızların görüntüsü geliyor. Günümüzün öğrenci kız figürü bu olsa gerek.
Sigara Neden İçiliyor:
Çocuk ve genç kesimde sigaraya yönelim genellikle özenti ile başlıyor, bir diğer açıdan sigara kullanımı aynı kesim tarafından yetişkin olmanın bir ifadesi veya kanıtı olarak kabul ediliyor. Sigara içen yetişkinlerdeki durum ise daha farklı, gözlemlerime göre, yetişkinler sigarayı günlük stresten kurtulmanın kendini sakinleştirmenin, yatıştırmanın veya kayif almanın bir yolu olarak benimsemiş durumdalar.
Düşüncem, sigara kullanıcılarını biraz kızdıracak olsa da şimdiye kadar yazdıklarımdan ve gözlemlerinden çıkan sonuç, sigara kullananlar genellikle psikolojik problemleri olan ve problemlerini çözememiş, kendi içinde huzursuz ve rahatsız olan bireylerdir. Sigaranın onları teskin etmesi, yatıştırması, kısa bir süre keyf vermesi ise teknik olarak hava ile karışan ve oksijen açısından yoksul olan dumanın akciğerler-alyuvarlar yoluyla beyine ulaşması sonrasında beyin fonksiyonlarının yavaşlaması buna bağlı hafif uyuşma olarak tarif edebiliriz. Alkol ve uyuşturucu da beyni uyuşturmasına rağmen, sigaranın etkisi çok daha hafif ve geçici olmaktadır bu nedenledir ki sigara kullananlar, zaman zaman stresli olduklarını öne sürerek tüketim miktarlarını arttırırlar.
Sigara Yasağı ve Sonuçları:
Sigara içmeyenlerin aleyhine de olsa sigara yasağını destekleyenler arasındayım, yasağa genellikle uyulduğu kanaatindeyim. Ancak yasağın yeterli olmadığını düşünüyorum, bir standart olacaksa örneklerinden faydalanılmasından yanayım.
Sigara yasağı ile birlikte kendimi daha fazla pasif içici gibi hissetmeye başladım, kıraathane dediğimiz çay ve sigaranın birlikte tüketildiği ortamlar artık sokaklara taşındı, kaldırımlarda her işyerinin kapısında o işyerinin çalışanları ve müşterileri dizilmiş sanki çok önemli ve vazgeçilmez bir görev icra edermiş gibi sigara içiyorlar, böylece özellikle şehir içlerinde yol boyun gece ve gündüz sigara dumanını ciğerlerimize çekmeden bir yerden bir yere gidemiyoruz.
Haliyle yol boyunca sıra sıra dizilen sigara tıryakilerinin bu görüntüsünün gençlere çok kötü örnek olduğuna ve halk sağlığını kötü yönde etkilediğine inanıyorum. Birleşik Devletlerin bazı eyaletlerde sokakta sigara içilmesinin yasak olduğunu, Almanya'da sigara içen kişilerin ileride yakalanabilecekleri kalp-damar ve akciğer kanseri gibi hastalıklarda, sosyal sağlık güvencelerinin devlet tarafından karşılanmadığını ancak kendi paraları ile tedavi yaptırabildiklerini duyuyoruz.
Yukarıdakiler gerçekten güzel gelişmeler ülkemizde de böyle olmalı, sigara sadece sigara içilebilen alanlarda içilmeli, bu alanlar gözden uzak olmalı, öğretmen, memur, her türlü devlet veya belediye görevlilerinin (park görevlileri dahil) iş başında üniforma ile sigara içmeleri kesinlikle yasaklanmalı, çocuklar gençler bunları görüp özenmemeli.
Ülkemizde sigara tüketimi çok yoğun, genellikle de sosyal sağlık güvencelerinin %70-80'i bunların tedavisi için harcanıyor, Paketin üzerinde "Sigara Öldürür" yazıyor, madem ki kişi tercihini yapmış ve sigarayı içerken bunu peşinen kabul edip içiyor, gelecek nesillere kötü örnek oluyor, herhangibirimizin temiz hava soluma hakkını fütürsüzca yok sayıyor, niçin biz sigara içmeyenler sigara tüketiminden kaynaklı tedavi masraflarını üstlenelim ki? Veya ikinci bir alternatif, sigara içen memur ve çalışanların maaşından daha fazla vergi kesilsin vergi kesilen de kızmasın nasıl olsa boşa harcayacak parası var.